Krantenartikel
Jackson en Ceesy leven zich uit in T-shirtproject van Eefdese jeugdinstelling: ‘Ik kan hier mijn creativiteit en gevoelens kwijt’
Jackson kijkt tevreden en trots naar zijn T-shirt. De kleuren geel en groen domineren. Die zijn van de Braziliaanse vlag en drukken zijn trots uit voor zijn geboorteland. De 17-jarige Jackson is een van de kinderen in de gesloten jeugdinstelling Pluryn in Eefde die meedoen aan een T-shirtproject van kledingmerk G’rilla.
Gert Kramer
Misschien valt Jacksons ontwerp wel zó in de smaak, dat het wordt opgenomen in de definitieve kledingcollectie. G’rilla is het kindje van Aliey van Leeuwaarde, een van de docenten bij Intermetzo (zie kader). De kinderen met een problematische achtergrond (misbruik, drugs, criminaliteit) doen vol overgave mee aan de workshop ‘T-shirt ontwerpen’.
Sjablonen voor spuitwerk op shirts
Ze worden daarbij begeleid door Tuan Nguyen, een goede vriend van Aliey. Tuan weet alles van textiel en maakt de kids wegwijs. En hij snijdt de sjablonen voor het spuitwerk op de shirts. Jackson kiest voor een uitgebreid sjabloon met de tekst ‘we are all guerillas in this society’: we zijn allemaal vrijheidsstrijders in deze gemeenschap. Hij gebruikt spuitbussen met de kleuren geel en groen.
Jackson woonde tot en met zijn vijfde in Brazilië. Zijn moeder stond hem al snel af aan een oom en tante in een favela, een buitenwijk waar het er keihard aan toegaat en criminaliteit aan de orde van de dag is. ,,Mijn oom zat in de criminaliteit. Mijn tante deed haar best om er nog iets van te maken.’’
“Ik was in Brazilië gewend om overal letterlijk voor te knokken en ging daarmee door toen ik in Zutphen kwam. Dat bracht me in de problemen”
Jackson, Bewoner jeugdinstelling Pluryn Eefde
Jackson werd op zijn vijfde geadopteerd door een Zutphens echtpaar. ,,Ik was gewend om overal letterlijk voor te knokken en ging daarmee door toen ik in Zutphen kwam. Dat bracht me in de problemen.’’ Hij vocht veel en werd boos om het minste of geringste. Op zijn dertiende gedroeg hij zich zó slecht dat hij in de jeugdzorg belandde
Blowen en roken
Jackson zat eerst in instellingen in Lochem en Harreveld. ,,In Lochem begon ik te blowen en te roken en ging het al snel slecht. Daarna ging het ook lange tijd niet goed in Harreveld. Vaak weggelopen daar. Daarom belandde ik in een streng regime: alleen op een kamer, ik mocht er maar een half uurtje per dag uit. Toen viel ik diep, ik raakte in een depressie.’’
De verhuizing naar Eefde, anderhalf jaar geleden, heeft hem goed gedaan. ,,Ook hier ben ik een paar keer gevallen, maar ik stond steeds weer op. Nu gaat het goed. De aanpak is hier erg cool. We worden gestimuleerd om creatief te zijn. Kunnen leuke dingen doen en hoeven niet alleen maar in onze kamer te zitten. Ik kan hier mijn creativiteit én mijn gevoelens kwijt.’’
Zoals nu, met dat T-shirt. Jackson: ,,Maar ik maak ook muziek en zet dat op YouTube en in Soundcloud. Rap, of funk. Soms metal, als ik boos ben. Ik schrijf zelf teksten over mijn gevoelens. Laatst voelde ik me opgefokt en maakte ik het rapmetalnummer Voices In My head.’’
Jackson is optimistisch over de toekomst. Hij start binnenkort een website om andere kinderen te stimuleren en te helpen om creatief te zijn. Ceesy (14) hoeft daar vermoedelijk geen gebruik van te maken. Ook hij zegt zijn nog korte leven weer op de rails te hebben na enkele problematische jaren. Ceesy heeft ook een shirt ontworpen. Dat is iets soberder dan dat van Jackson. Geen felle kleuren, maar summier bedrukt met zwarte letters.
In aanraking met politie
Ceesy komt uit Katwijk en verblijft sinds acht maanden in Intermetzo. ,,Het ging niet goed met me. Lag niet aan m’n ouders, maar aan mezelf. Ik gedroeg me slecht. Kwam veel in aanraking met de politie. Ik ging stelen, bijvoorbeeld dozen LEGO. Sinds ik hier zit, gaat het een stuk beter. Hier kan ik iets leuks doen als ik me kut voel. Tekenen. Ontwerpen. Muziek maken. Ik voel me steeds minder vaak slecht.’’
Ceesy mag nu elk weekend op verlof, naar pa en ma in Katwijk. Dat heeft-ie zelf bereikt, maar ook de docenten en de andere kinderen in zijn groep (‘De Terp’) hebben daarbij een rol gespeeld. ,,Het is een fijne groep. We helpen elkaar als het nodig is. En we hebben hier coole leraren.’’
Ceesy heeft nog wel een vurige wens: ,,Het zou ontzettend cool zijn als mijn T-shirtontwerp straks in de G’rilla-collectie komt.’’ Ceesy moet nog even een week of acht geduld hebben. Dan wordt de collectie bekendgemaakt.
Tekening van oud-bewoner inspiratie voor kledingmerk G’rilla
G’rilla is een kledingmerk van Pluryn-docent Aliey van Leeuwaarde. Hij runt het samen met vier broers, twee zussen, twee nichtjes, een neefje en een zwager. ,,Het is een echt familiedingetje. Het merk staat internationaal geregistreerd.’’
Het logo van G’rilla is een gorillakop met felblauwe ogen. Aliey liet zich inspireren door een tekening die op de kamer hing van een oud-bewoner van de jeugdinstelling in Eefde. ,,Een suïcidale jongen, die allerlei tekening had opgehangen aan het bovenste kozijn van zijn raam. Eén daarvan viel me meteen op een greep me: een woeste gorillakop, met opvallende blauwe ogen en een grote joint in zijn bek.’’
Aliey vroeg de jongen of hij de tekening mocht gebruiken als logo. ,,Hij zei dat zijn vader die tekening had gemaakt. Die ging akkoord en ik liet de tekening wat polijsten door een ontwerper die ik goed ken. De joint verdween, want dat leek me niet zo gepast. Maar de felle blauwe ogen bleven. Ik wilde eerst alleen hoodies gaan maken (jacks met een capuchon, red.) met dat logo. Maar het liep een beetje uit de hand en het wordt een complete kledinglijn.’’
Die moet over een week of acht op de markt komen. Aliey: ,,G’rilla staat niet alleen voor gorilla, maar ook voor guerilla. Vrijheidsstrijd. Want alle kinderen hier knokken om hun eigen vrijheid terug te krijgen. Ze doen graag mee aan dit T-shirtproject en sommige ontwerpen van de kinderen gebruiken we misschien wel in de collectie. Dan is het helemaal iets ‘van ons’.’’